James Webb Uzay Teleskobu Bize Ne Gösterecek?

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu , en eski yıldızları incelemek ve evrenin geçmişini hiç olmadığı kadar geriye götürmek amacıyla 25 Aralık 2021'de fırlatıldı. Webb olarak ya da JWST olarak adlandırılan teleskop, yaşlanmış fakat ününden hiçbir şey kaybetmemiş olan Hubble Teleskobu’nun “kısmen ardılı” olarak biliniyor. James Webb, her ne kadar Hubble Teleskobu’nun ardılı olarak bilinse de şimdiye kadar fırlatılan en büyük ve en güçlü uzay teleskopudur.

Fransız Guyanası’ndan bir Ariane 5 roketiyle fırlatılan teleskop, gelecek on yılın lider gözlemevi olmaya hazır. Webb teleskobu, çok gelişmiş yapay zeka tasarımı ile dünya çapında binlerce astronoma hizmet vermek için, NASA başkanlığında 15 farklı devletin, Avrupa ve Kanada uzay ajanslarının ortak yürüttüğü bir projedir. Yapımı 30 yıl süren teleskop, Big Bang’den sonraki ilk parlak ışıklardan güneş sistemlerinin oluşumuna kadar tüm süreçleri inceleyebilecektir. Teleskobun her hareketi ilgili sosyal medya kanallarından da sürekli takip edilebilir.

Kızılötesi Işık Sayesinde Evrenin Keşfi

Webb, uzay - zamanın hiç görülmemiş bölümlerini gözlemleme teknolojisine sahip ve 13,5 milyar yıl önceki ilk yıldız ve galaksilerin oluştuğu çağ ile ilgili derin öğrenme yaparak bilgi gönderebilir. Teleskop, evrenin sürekli genişlemesi ve ilk ışıklı cisimlerin yaydığı mor ötesi ve görünür ışıkların kırmızıya kaymasından dolayı “yakın kızıl ötesi astronomi” ana odağıyla çalışır. Bunun en büyük üç nedeni:

• Kırmızıya kayan nesnelerin görünür emisyonları kızılötesine kaydırılabilir.
• Enkaz diskleri ve gezegenler gibi soğuk nesneler kızılötesi ışın yayarlar.
• Bu kızılötesi ışınların Dünya üzerinden ya da Dünya’ya daha yakın uzay teleskoplarıyla izlenebilme imkânı yoktur. Ancak Webb, yapay sinir ağları sayesinde tüm bu değişimleri izleyebilir, kaydeder ve gözlemcilere doğrudan iletir.

Bu nedenle kızılötesi ışınları çok yüksek hassasiyetle takip edip benzeri görülmemiş bir çözünürlükle izleyerek dünyaya iletmek için tasarlanmış özel bir mesajcıdır. Yakınlardaki evrenleri incelemek için de güçlü bir araç olan Webb, yıldızların kökenlerini, evrimlerini belirlemek için de önemli bir kaynaktır. Teleskop sayesinde başka yıldızların çevresindeki ötegezegenlerle diğer yıldızlar karşılaştırılacak. Böylelikle Samanyolu galaksisindeki evrimleşme de bulunabilecek. Webb, ayrıca yıldızların yaşanabilir bölgelerini, gezegenlerin barındırabileceği sıvı ve suyu da gözlemleyebilecek. Transmisyon spektroskopisi tekniği ile gezegen atmosferlerinden süzülen ışınları inceleyerek gezegenlerin kimyasal bileşiklerini de inceleyebilecek kapasiteye sahiptir.

James Webb Uzay Teleskobu Bunları Nasıl Yapacak?

Teleskopta, fırlatıldıktan sonra açılan ve bulunduğu şekle uyum sağlayan 18 ayrı bölümden oluşan aynalar bulunur. Bu aynalar ultra hafif berilyumdan yapılmıştır. Güneşten gelen ısıyı bir milyondan fazla şekilde azaltan tenis kortu büyüklüğündeki beş katmanlı güneş korumasıdır. Kameralar ve spektrometreler çok zayıf sinyalleri bile kaydedebilir. NIRSpec isimli cihaz, aynı anda 100 nesneye kadar gözlem yapılmasını sağlayan mikro deklanşörlere sahiptir. Webb fırlatıldıktan sonra dünyadan yaklaşık bir milyon mil uzaklıktaki bir yörüngeye seyahat ederek altı ay boyunca vereceği hizmete başladı. Webb teleskobu, galaksi kütle ve kümelerinin büyük bölümünü oluşturan “karanlık madde”yi direkt olarak göremez ancak etkilerini ölçebilme teknolojisine sahiptir. Bunun için yerçekimi mercek etkisini kullanır. Einstein’ın Genel Görelilik Kuramında tanımladığı gibi ışık demetleri büyük kütlelerin yanından geçerken sapacaktır. Bu sapmalar teleskop tarafından görülebilir ve Webb, diğer gökadaların fotoğraflarını da çekerek, gökbilimcilere bir karşılaştırma olanağı sunabilir. Gönderilen veriler sayesinde, galaksideki karanlık maddelerin doğası da daha net şekilde ortaya çıkacaktır.

Webb Teleskobu Hakkında Kısa Bilgiler

Webb teleskobunun yapımı çok uzun sürmüştür. Bu tip tasarımda bir teleskobun onarımı için yanına gitmek gibi bir imkân ne yazık ki yoktur. Teleskop hakkında spesifik bilgiler şöyledir:

• Birincil ayna boyutu: 21.3 fit (6,5 metre) çapında
• Ayna şekli: Ayna, 18 altın kaplama altıgen açılabilir bölümden oluşur.
• Güneş koruması: Webb'in beş katmanlı açılabilir güneş koruması, bir tenis kortu büyüklüğünde
• Webb'nin dört bilim aleti vardır: Yakın Kızılötesi Kamera (NIRCam), Yakın Kızılötesi Spektrograf (NIRSpec), Orta Kızılötesi Cihaz (MIRI), Hassas Yönlendirme Sensörlü (FGS) Yakın Kızılötesi Görüntüleyici ve Yarıksız Spektrograf (NIRISS)
• Dalga boyları: Görünür, Yakın Kızılötesi, Orta Kızılötesi (0,6-28.5 mikrometre)
• Seyahat mesafesi: Dünya'dan 1 milyon mil (1,5 milyon kilometre)
• Uzaydaki konumu: İkinci Lagrange noktası (L2) etrafında Güneş'in yörüngesi - bu yörüngede sürekli kalmayacak, dünyanın eksenine ve dönüşüne paralel olarak kimi zaman çeşitli sapmalar gösterecektir.

Dijital dönüşüm çağında teknoloji ve dijital odaklı birçok spesifik konuyu Speaker Agency’nin uzman Teknoloji ve Trend Konuşmacılarından dinleyebilirsiniz. M. Serdar Kuzuloğlu, Erdem Aksakal, Ali Erhan Tamer, Barış Özcan, İhsan Elgin, Doç. Dr. Dicle Yurdakul, Ahmet Can, Mustafa İçil ve Yüce Zerey tarafından yapılan konuşmalarda endüstri 4.0 ve otomasyon sistemlerinden derin teknoloji ve sürdürülebilirlik sistemlerine kadar tüm konular hakkında uzman görüşlerini dinleyerek Speaker Agency sayesinde hem kendiniz hem de alanınız için oldukça faydalı bilgiler edinebilirsiniz.

Teknoloji ve trendler alanında tüm beklentilerinize uygun içeriği bulmak ve uzman konuşmacılarımızın içerik detaylarıyla ilgili detaylı bilgi edinmek için web sitemizdeki Teknoloji & Trendler Konuşmacıları sayfamızı inceleyebilir veya doğrudan bizimle iletişime geçebilirsiniz!