Dünyadan En İyi Sosyal Girişim Örnekleri

Sosyal girişimler, toplumdaki sorunlara karşı duyarlı olmayı ve onlara karşı çözüm odaklı yaklaşmayı kendisine misyon edinmiş olan hareketlerdir. Sosyal girişimciler ise toplumsal alanda insanlara fayda sağlamayı hedeflerken öncelikli olarak herhangi bir kâr amacının değil; insanlara yönelik olumlu etki yaratmanın yollarını ararlar.

Türkiye’de ve dünyada sosyal girişim tanımına dahil edilebilecek çok sayıda sivil toplum hareketi var ve bu sosyal çalışmalar, özellikle gençleri kolektif bir bilinç ile bir araya getirerek toplumlar nezdinde büyük bir sosyal etki yaratıyor. 

Speaker Agency olarak bu içeriğimizde sosyal girişimcilik nedir sorusunu cevaplayacağız. Dünyadan en başarılı sosyal girişimcilik örneklerini inceleyeceğiz ve sosyal girişimlerin neden önemli olduğunu anlatacağız.

Sosyal Girişim Nedir?

Sosyal girişimcilik, toplumsal ve çevresel sorunlara yenilikçi ve sürdürülebilir çözümler üreterek toplumsal fayda sağlamayı amaçlayan bir girişimcilik türüdür. Sosyal girişimciler, gelir elde etme amacının yanı sıra, toplumun genel iyiliği için çalışır ve sürdürülebilir bir etki yaratmayı hedefler. Bu girişimler genellikle kar amacı gütmeyen kuruluşlar veya sosyal işletmeler şeklinde faaliyet gösterirler. Sosyal girişimcilik, geleneksel işletmecilikten farklı olarak, kar amacından ziyade toplumsal değer ve etki odaklıdır.

Sosyal girişimcilik, sadece sorunlara çözüm getirmekle kalmaz, aynı zamanda sosyal inovasyonu teşvik eder ve toplumun dönüşümüne katkıda bulunur. Bu tür dünya çapında sosyal girişimler; yoksullukla mücadele, eğitim, sağlık, çevre koruma, kadın hakları gibi çeşitli alanlarda faaliyet gösterebilirler. Sosyal girişimcilik, klasik işletmecilikten farklı olarak, sadece toplumsal etki odaklı bir yaklaşımı benimser.

Sosyal girişimcilik; inovasyon, sürdürülebilirlik, etki ölçümü ve iş birlikleri gibi prensipler etrafında şekillenir. Bu girişimler, sürdürülebilir gelir modelleri oluşturarak uzun vadeli etki ve değişim sağlamayı hedefler. Sosyal girişimcilik, kamu sektörü, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları arasında iş birliği ve ortaklıkların teşvik edilmesi yoluyla toplumsal sorunlara kapsamlı ve etkili çözümler bulunmasına yardımcı olur.

Dünyadan En İyi Sosyal Girişim Örnekleri Nelerdir?

Sosyal girişimcilik kavramı, dünya genelinde toplumsal ve çevresel sorunlara yenilikçi çözümler üreten ve bu çözümleri sürdürülebilir bir şekilde uygulamaya geçiren bir girişimcilik yaklaşımını ifade eder. Sosyal dünya anlayışının bir getirisi olarak dünyada birçok etkileyici sosyal girişimcilik örneği bulunmaktadır. 

İşte bazı sosyal girişim örnekleri:

Adım Adım Oluşumu

Adım Adım, dünya çapında yaygın olan ve “charity run” olarak bilinen dayanışma koşularını Türkiye’ye taşımak için kurulmuş bir sosyal girişimdir. Türkiye’nin önemli sosyal girişimcilerinden Prof. Dr. Itır Erhart’ın öncülüğünde 2008 yılında harekete geçen oluşum; başta koşu olmak üzere yüzme, dağcılık ve bisiklet gibi spor organizasyonları düzenlemek ve bu vesileyle yardım toplamak isteyen sivil toplum örgütlerini bir araya getiriyor. 

Şimdiye kadar çok sayıda sivil toplum örgütünü bir araya getiren ve Açık Açık Platformu aracılığı ile bu örgütlerin bütün faaliyetlerini şeffaflıkla açıklayan oluşum, 100 binin üzerinde gönüllü koşucusu ve 860 binin üzerinde bağışçısı aracılığıyla sivil toplum kuruluşlarına 106 milyon Türk lirasının üzerinde katkı sağladı.

Beesportive

Hareketsizlik ve spor alışkanlığından uzak yaşamak, insan hayatı için son derece olumsuz etkilere sahip olabiliyor. Beesportive, spor yapma yapma konusunda gerekli isteği ve motivasyonu bulamayan insanlar için geliştirilmiş bir sosyal girişimcilik örneği olarak ön plana çıkıyor. 

Spor yapan insanları bir araya getiren platform, insanlara kendi ilgi alanlarına ve seviyelerine göre alternatifler sunuyor ve benzer tercihleri olan sporcuları bir araya getiriyor. Birçok insan spor yaparken kendini yalnız hissettiğinden ötürü motivasyon kaybı yaşayabiliyor ama Beesportive sayesinde insanlar sosyalleşerek spor alışkanlıklarını geliştirme ve deneyimlerini paylaşma gibi olanaklara sahip olabiliyor.

LUSH Kozmetik

Bir sosyal girişimcilik projesini faydalı yapan özelliklerden biri, çevreci ve sürdürülebilir olmasıdır. LUSH Kozmetik de tam olarak bu alana hizmet ediyor. Etik üreticilik anlayışı ile hareket ederek ürünlerini ambalaj kullanmadan satan LUSH Kozmetik, marka olarak elde attığı kârın önemli bir kısmını da toplumsal çevre bilincini geliştirmeye yönelik kampanyalar için kullanıyor. Böylelikle söylem olarak önem gösterilen çevre hassasiyeti, fiili duruma da yansıyor.

Otsimo

Özel eğitim ihtiyacı olan; otizm ya da down sendromu gibi farklılıklara sahip olan çocuklar için eğitsel oyunlar tasarlayan Otsimo, çocukların mutluluğu için çalışan bir sosyal girişim. Çocukların gelişimine yardımcı olan oyunlarla onların hem eğlenmelerini hem de öğrenmelerini destekleyen Otsimo, anne ve babalar için de çocuklarının gelişimlerini takip etme olanağı sunan bir kuruluş.

Good Eggs

Endüstrileşmenin gücü nedeniyle yerel üretim, taze gıdalara erişmenin çok zor olduğu bir çağdayız. Good Eggs, bu konuda bir çözüm üretmek üzere yola çıkarak çeşitli organizasyonlara taze ve yerel üretim sebze, meyve ve yemek kitleri sunuyor. Online olarak hizmet sunan, bir market ve yemek teslimat servisi olan Good Eggs; üstlendiği misyon gereği satışa sunduğu yiyecek, şarap ve alkollü içkilerin %70’inin üzerinde bir oranını yerel kaynaklardan tedarik ediyor ve her teslimatta bu tedarik anlayışına uygun bir şekilde hareket ediyor.

Grameen Bankası 

Grameen Bankası, Bangladeş'te kurulan ve mikrokredi modeli ile yoksullukla mücadelede önemli bir rol oynayan öncü bir sosyal girişimdir. Mikrokredi, düşük gelirli bireylere küçük kredi imkanları sağlayarak kendi işlerini kurmalarına olanak tanır.

TOMS Shoes

TOMS Shoes, ayakkabı alımlarıyla birlikte bir ihtiyacı karşılayarak sosyal bir amaç için faaliyet gösteren bir diğer önemli sosyal girişimdir. Her satılan ayakkabı için bir çift ayakkabıyı ihtiyacı olan kişilere bağışlamayı taahhüt ederek "bir satın al, bir ver" modelini benimsemiştir. Bu yaklaşım, temel ihtiyaçları karşılamanın ötesinde toplumsal bir fayda sağlar.

Khan Academy

Khan Academy, dünya çapında eğitim erişimini artırmak ve eğitimi demokratikleştirmek için çevrimiçi eğitim materyalleri sunan bir sosyal girişimdir. Ücretsiz ve kaliteli eğitim içeriği ile herkesin her yerde öğrenmeye erişebilmesini sağlar. Bu da eğitimde fırsat eşitliği ve toplumsal kalkınma için önemli bir adımdır.

Wikimedia Foundation

Wikimedia Foundation, Wikipedia gibi çevrimiçi kaynaklar sağlayan ve bu kaynakları toplumsal katılım ile oluşturan önemli bir sosyal girişimdir. Wikimedia, bilgiye erişimi demokratikleştirir ve eğitim imkanlarını genişletir. Bu da toplumların bilgiye erişim ve paylaşım potansiyelini artırır.

Kiva

Kiva, dünya genelinde mikrofinans hizmetleri sunan bir sosyal girişimdir. Bireyler ve kuruluşlar, Kiva üzerinden düşük faizli veya faizsiz krediler vererek girişimcilerin işlerini kurmalarına veya genişletmelerine yardımcı olurlar. Bu şekilde, ekonomik kalkınma ve yoksullukla mücadele için finansal kaynakların erişilebilirliği artırılır.

Ashoka

Ashoka, sosyal girişimcileri desteklemek ve sosyal inovasyonu teşvik etmek amacıyla faaliyet gösteren küresel bir organizasyondur. Ashoka, dünya çapında birçok sosyal girişimciyi desteklemekte ve onların etkisini artırmaktadır.

Room to Read

Room to Read, düşük gelirli bölgelerdeki çocuklara eğitim imkanları sağlamak için kitaplar ve kütüphaneler oluşturan bir sosyal girişimcilik örneğidir. Bu şekilde, okuryazarlık oranlarını artırarak toplumsal kalkınmaya katkı sağlar.

Ben & Jerry's

Ünlü dondurma markası Ben & Jerry's, sosyal sorumluluk odaklı bir iş modeliyle faaliyet gösterir. Adil ticaret uygulamalarıyla çalışan ve çeşitli toplumsal sorunlara dikkat çeken Ben & Jerry's, sosyal girişimcilik ve işletmecilik arasında bir denge sağlar.

B Lab

B Lab, sürdürülebilirlik ve toplumsal etki odaklı işletmeleri teşvik eden ve sertifikalandıran bir sosyal girişimcilik kuruluşudur. B Corp sertifikası, şirketlerin sürdürülebilirlik ve toplumsal etki hedeflerine uygunluğunu belgeleyerek sosyal girişimcilik alanında bir ölçüt oluşturur.

Skoll Vakfı

Skoll Vakfı, sosyal girişimcilik alanında faaliyet gösteren girişimleri destekler ve onların büyüme ve etkisini artırmak için kaynak sağlar.

Bill & Melinda Gates Vakfı

Bill & Melinda Gates Vakfı, küresel sağlık, eğitim ve yoksullukla mücadele gibi alanlarda çalışan bir sosyal girişimcilik modelidir. Vakıf, inovasyon ve veri odaklı çözümler üreterek dünya çapında toplumsal etki yaratmayı hedefler.

Acumen

Acumen, düşük gelirli bölgelerde sosyal girişimcilik alanında faaliyet gösteren girişimleri finanse eden ve destekleyen bir sosyal yatırım kuruluşudur. Acumen'in amacı, sürdürülebilir ve etkili sosyal değişim yaratmaya katkıda bulunmaktır.

Bu sosyal girişim modelleri, sadece kar elde etmekle kalmayıp aynı zamanda toplumsal bir fayda sağlamayı da amaçlamaktadır. Sosyal girişimcilik; işletmecilik ve toplumsal etki arasında dengeli bir yaklaşımı teşvik eder ve sürdürülebilir kalkınma için önemli bir rol oynar. Bu örnekler, sosyal girişimcilik alanında ilham verici modeller sunmaktadır.

Siz de dünya çapındaki sosyal girişimler, sivil toplum çalışmaları gibi konularda detaylı bilgi almak için Sosyal Girişimcilik Konuşmacıları sayfamızı ziyaret edebilir ve konuşmacılarımız Ece Çiftçi, Melek Pulatkonak, İbrahim Betil, Ebru Uygun, Esra Odabaşı, Yonca Tokbaş, Şule Yücebıyık, Jülide Erdoğan ve Ebru Baybara Demir’in ilgili konuşmalarına bizim aracılığımızla ulaşabilirsiniz.